تاثیر آزار جنسی بر کودکان و جلوگیری از عواقب سوء و خطرناک آن در زندگی فردی و اجتماعی کودکان در آینده، مبحثی نیست که بر کسی پوشیده باشد.آمارها و پژوهش های اجتماعی نشان داده است که از هر پنج کودک دختر یکی و از هر سیزده کودک پسر نیز یک کودک، مورد آزار جنسی قرار می گیرند.اما چرا باید نتایج آماری تا این حد زیاد و وحشتناک باشد؟ چگونه افرادی که عادت به آزار جنسی کودکان دارند، می توانند تا این حد زیاد و بدون سر و صدا به کار خود با موفقیت ادامه دهند؟ در حالی که عواقب سوء و تاثیر آزار جنسی در کودکان و بر زندگی فردی و اجتماعی آنان در آینده بر کسی پوشیده نیست.دلیل اصلی موفقیت متجاوز کودک آزارگر، سکوت است.سکوت ها در مورد آزار جنسی به سه دسته تقسیم می شوند که در ادامه شرح داده می شود.

نجات کودکان از آزار جنسی

_ سکوت والدین و مربیان آموزشی

ما به دلیل تابوهای اجتماعی و سنتی در این باره به کودکان هیچ گاه هیچ توضیحی نمی دهیم و کودکی که مورد آزار جنسی قرار می گیرد اساسا خبر از وجود چنین معضلی و چگونگی انجام پذیرفتن آن بی علت است.

نه کسی به ما آموزشی داده است برای جلوگیری از بروز چنین فاجعه ای، و نه ما به کودکان مان آموزش داده ایم.

در صورتی که اگر کودک، نشانه های اولیه مورد آزار جنسی قرار گرفتن را بشناسد، می تواند واکنش های مناسب را پیش از وقوع آزار جنسی از خود نشان دهد تا از چنین فاجعه ای جلوگیری کند.

_ سکوت کودکی که مورد آزارجنسی قرار گفته است

معمولا کودکی که مورد تجاوز یا آزارجنسی قرار می گیرد از سوی فرد متجاوز تهدید می شود و کودک از روی نادانستگی بسیار سکوت می کند و چیزی نمی گوید.

_ تهدیدها و باورهای غلط از سوی سایر افراد اجتماع

معمولا کودکی که مورد تجاوز و یا آزارجنسی قرار می گیرد، با توجه به ذهنیت های معمولی که در این رابطه وجود دارد ترجیح می دهد سکوت کند.

ممکن است کودک فکر کند اگر پدر یا مادرش از این ماجرا اطلاع پیدا کنند او را طرد و یا مورد تنبیه و تحقیر شدید قرار خواهند داد. ترس از تحقیرهای اجتماعی، مورد تمسخر واقع شدن و حتی حس آلوده شدن و عذاب وجدان شدید به علت گناهی که او به هیچ عنوان مقصرش نبوده، علت بعدی سکوت کودک است.

تحقیقات نشان داده است که اثرات مخرب روحی و روانی زنان و مردانی که در کودکی مورد آزار جنسی قرار گرفته اند، به یک اندازه بوده، و جنسیت کودک تاثیری در کاهش و یا افزایش تاثیر مثبت یا منفی آزار جنسی بر کودکان ندارد.

جنسیت افراد کودک آزارگر و متجاوز

زمانی که در تحقیقات اجتماعی و روان شناختی تاثیر آزار جنسی در کودکان از جنسیت فرد متجاوز و یا متعرض از افرادی که مورد آزار قرار گرفته اند پرسش به عمل آمد، پاسخ های زنان، هاکی از آمار 94 درصدی مرد بودن جنسیت کودک آزارگر داشته است و پاسخ های مردان نشان دهنده آن بود که شصت الی هفتاد درصد کودک آزاران جنسی مرد و حدود سی درصد زن بوده اند.

کدام شکل آزار جنسی تاثیر بدتری در کودکان خواهد گذاشت؟

آزار جنسی کودکان گاهی با لمس ناخواسته و اجباری بدن و اعضای جنسی کودک و گاهی نیز با مقاربت و دخول جنسی نیز همراه بوده است. تاثیر آزار جنسی بر کودکانی که این پدیده شوم اجتماعی را به صورت دخول تجربه کرده اند تا حدی وحشتناک تر و سوء تر از کودکانی بوده که تنها از طریق لمس شدن مورد آزار جنسی قرار گرفته اند.

تاثیر آزار جنسی بر کودکان معمولا با دو دسته از پیامدها همراه است که در افراد مختلف با توجه به شدت آزار جنسی که تجربه کرده اند، و نیز برخورد اطرافیان، متفاوت خواهد بود.

برخی از پیامدهای مخرب در رابطه با تاثیر آزار جنسی در کودکان در کوتاه مدت ظاهر می شوند.

پیامدهای کوتاه مدت تاثیر آزار جنسی در کودکان

• کابوس بینی طولانی مدت و اختلال در خواب کودک
• انزواگرایی
• تندخویی و پرخاشگری بیش از حد
• مضطرب بودن غیرطبیعی و خارج از حد کودک
• عادت پیدا کردن به مکیدن انگشت یا جویدن ناخن و لب و در موارد حادتر کندن موی سر
• بروز برخی از علائم افسردگی مانند عادت به گریه در تنهایی، حواس پرتی و اختلال در تمرکز، کمتر خندیدن
• کاهش و یا قطع تمایل به انجام بازی های معمول کودکانه
• شب ادراری
• افت تحصیلی

در مواقع حاد آزار جنسی که با دخول همراه شده باشند (تجاوز به کودکان) نشانه های زیر نیز ممکن است دیده شود:

• ادرار خونی
• تورم و کبودی دستگاه تناسلی
• سخت شدن نشستن در روزها و یا هفته های اول
• تغییر رنگ و وجود لکه بر روی لباس زیر کودک

بعد از اطلاع از آسیب ناشی از آزار جنسی بر کودک خود باید چه کرد؟

همان طور که در بالا گفته شد شدت و بروز هر کدام از علائم زیر به عنوان پیامد آزار جنسی در کودکان مختلف با توجه به شدت مورد آزار جنسی قرار گرفتن، و برخورد صحیح و اصولی اطرافیان، متفاوت خواهد بود.در صورت بروز هر یک از علائم بالا در کودکان خود بهتر است هر چه سریعتر به روانپزشک مراجعه کرده و درمان را به طور تخصصی آغاز نمایید. از سوی دیگر برای داشتن برخورد مناسب با کودکان، خودتان نیز ممکن است نیاز به مشاوره با روانپزشک حاذق داشته باشید.چرا که در صورت جدی نگرفتن و یا نادیده انگاشتن پیامدهای کوتاه مدت تاثیر آزار جنسی بر کودکان، عواقب وخیم تر آن در بزرگسالی اختلالت شدیدتر و مشکل سازتری را ایجاد خواهد کرد.پیامدهای طولانی مدت تاثیر آزارجنسی بر کودکان، در صورت نادیده انگاشته شدن، عدم درمان مناسب و یا برخوردهای نامناسب منجر به عوارض جبران ناپذیری خواهد شد.

البته پیامدهای طولانی مدت نادیده انگاشتن تاثیر آزار جنسی بر کودکان، با توجه به افراد و شرایط مختلف به شکل های گوناگون و شدت های مختلف ظهور پیدا خواهد کرد که در ادامه چند نمونه از رایج ترین اشکال آن ها آورده شده است.

پیامدهای طولانی مدت نادیده انگاشتن تاثیر آزار جنسی در کودکان

• وجود مشکلات فراوان در هنگام برقراری ارتباطات اجتماعی و عاطفی به علت واهمه شدید از صمیمی شدن و بی اعتمادی نسبت به دیگران
• اعتیاد به مواد مخدر و مشروبات الکلی برای فراموش کردن گذشته و کمتر شدن احساسات تلخ
• بروز اختلال در روابط جنسی پس از ازدواج و یا تنوع طلب شدن
• ناموفق بودن در ازدواج و طلاق گرفتن زودهنگام و بی دلیل
• کناره گیری کامل از روابط جنسی
• بروز بیماری های روانی شدیدی مانند افسردگی طولانی مدت بازگشت پذیر پس از درمان، استرس شدید پس از سانحه و …
• ظهور افکار خودکشی در ذهن و مبادرت فرد آزاردیده به آن در برخی از موارد حاد

نتیجه گیری

گروه روانپزشکی و روانشناسی مهربد با داشتن تیمی از روانپزشکان زبده، کارآزموده و دارای دانش روز، آمادگی ارائه انواع خدمات درمانی روانی در حوزه کودکان آزاردیده جنسی هستند. درمان کودکانی که مورد آزار جنسی قرار گرفته اند، با توجه به پیشرفت های روز علم روانشناسی مدرن، بسیار امکان پذیرتر شده و در صورت وقوع چنین حادثه دلخراشی در صورت همت والدین کودک آسیب دیده جای نگرانی برای درمان او باقی نمی ماند.از سوی دیگر به مانند ضرب المثل قدیمی ایرانی “علاج واقعه پیش از وقوع باید کرد” جلوگیری از حادثه آزاردیدن کودک، با وجود پیش آگاهی به صورت مفید و علمی کاملا امکان پذیر است.از این رو تیم روانپزشکان مهربد، آمادگی ارائه دادن انواع مشاوره های مفید و سودمند به والدین، کودکان و مربیان را نیز برای آموختن نکات مورد نیاز را دارا است.