به عنوان یک مادر یا پدر شاید نگران کنترل خشم در نوجوانان خود باشید. به همین خاطر به توضیحات در این مقاله توجه وِیژه داشته باشید. بلوغ در نوجوانان با تغییراتی از لحاظ جسمی و روحی، اتفاق می‌افتد. تغییرات هورمونی، حس استقلال و مشکلات اجتماع از جمله مواردی است که بر روی این تغییرات فیزیولوژیکی میتواند اثر گذار باشد. به همین دلیل نوجوان در این سن حساس بلوغ، امکان دارد دچار پرخاشگری شود. این میتواند به عنوان یک ناهنجاری برای خانواده و اجتماع باشد. اگر شما به عنوان والد نوجوان با چنین مشکلی مواجه هستید، در ادامه مقاله با ما همراه باشید و از اطلاعات کلی و راهکارهای استاندارد بهره مند شوید.
اهمیت کنترل خشم در نوجوانان
باید بدانید انواع بروزخشم در هر فرد میتواند متفاوت باشد و امکان دارد خشم در هر شخصی به صورت های مختلف خود را نشان دهد. به این شکل که در بعضی موارد فردی دچار واکنش های جنون آمیز، و در فرد دیگری به صورت جزئی نمایان می‌شود.
جالب است بدانید خشمگین شدن در انسان‌ها بر قسمت فیزیولوژیکی تاثیر گذار می‌باشد. زمان خشم و عصبانیت افزایش ضربان قلب، بالا رفتن فشار خون، گرفتگی احتمالی عضلات دست یا پا و یا هر قسمته دیگری از بدن را شامل می‌شود.
شاید با خواندن این بخش از مقاله متعجب شوید. اما باید دانست که خشم و عصبانیت اگر به درستی کنترل شود، اتفاقا چیز بدی نیست چرا که در شرایط های مختلف ممکن است منجر به تلاش بیشتر فرد در رسیدن به هدف باشد. به طور مثال عصبانیت و ناراحتی از قبول نشدن در کنکور، میتواند انگیزه ای برای جبران و تلاش بیشتر در فرد را ایجاد کند. اما اگر کنترل خشم در سنین نوجوانی به درستی انجام نشود ممکن است باعث مشکلات و تبعات فردی و اجتماعی زیادی شود.
در نوجوانی به دلیل غلبه هیجانات بر افکار منطقی، به وجود آمدن خشم را در فرد افزایش می‌دهد. به همین خاطر باید تمرکز بیشتری بر کنترل خشم در نوجوانان داشت.
راهکارهای کنترل خشم در نوجوانان
آیا نوجوان شما در زمان خشم نمی‌تواند خود را کنترل کند؟ برای دفاع از خود به جای صحبت کردن و رفع مشکل اقدام به رفتارهاي پرخاشگرانه همچون گاز گرفتن و یا کتک زدن و … روی می‌آورد؟ آیا او با داد زن و یا از دست دادن کنترل خود می‌خواهد برنده میدان شود؟ اگر چنین رفتارهایی دارد باید هرچه زودتر مجادله کنید و برای یادگیری خود کنترلی فرزندتان اقداماتی انجام دهید. و راهکارهای کنترل خشم در نوجوانان را در زندگی فرزندتان پیاده کنید. چرا که خانواده درمانی یکی از مهمترین شاخه های روانپزشکی است.
رفتار معمولی نوجوانان در زمان عصبانیت ممکن است مانند داد زدن، گاز گرفتن، دعوا کردن و یا جیغ کشیدن باشد و یا شاید موارد دیگری در حین پرخاشگری از خود بروز کند. مانند نگه داشتن احساس خشم در درون خود، که این عصبانیت آزاد نشده و ناامیدی های به وجود آمده میتواند موجب استرس و اضطراب درونی و یا شاید در حالت شدیدتر به افسردگی تبدیل شود.
اما راهکار چیست؟ پدر و مادرهای زیادی هستند که می‌خواهند بر روی خشم فرزندانشان کنترل داشته باشند. پس اولین قدم والدین باید شناخت علائمی از نوجوانشان باشد که در حین عصبانیت و خشم از خود بروز میکند.
علائمی که نوجوان در زمان عصبانیت از خود نشان می‌دهد
این علائم گفته شده به صورت عمومی و واکنش اکثریت نوجوان پرخاشگر می‌باشد. باید دقت کرد شاید فرزند شما رفتارهای دیگری و یا اضافه بر این واکنش ها از خود نشان دهد.
- مرتباً برای مسائل جزئی و پیش پا افتاده عصبانی می‌شود
- در زمان پرخاشگری و عصبانیت توانایی بیان احساسات خود را ندارند.
- به آسانی توان آرام شدن را ندارند.
- از رفتارهای پرخاشگرانه همچون دعوا کردن – فریاد زدن – ضربه زدن – لگد زدن و حرفهای زشت برای ابراز خشم خود استفاده کنند.
- پرخاشگری خود را مقصر دیگران می‌داند
- برای اعمالی که انجام می‌دهد بدون فکر عمل میکند.
- بدون ترس و واهمه رفتارهای خشن انجام می‌دهد.
- برای اینکه بتواند روی خلق و خوی خود کنترل داشته باشد نیاز به توبیخ یا یادآوری است.
- نا امید است.
- بیش از حد ناراحت و ساکت می‌شود.
- درباره خشم خود حرف می‌زند یا نقاشی می‌کشد.
- نسبت به افراد دیگر پرخاشگری و رفتار قلدران نشان می‌دهد.
چطور کنترل خشم را به فرزند نوجوانم بیاموزم؟
پدر و مادر عزیز اگر بتوانید مسلط به رفتارهای فرزندتان باشید به راحتی می‌توانید خشم او را مهار کنید. چون هر نوجوان شخصیت متفاوتی دارد پس وظیفه شما است که با آزمون و خطا روش‌های مختلف کنترل خشم فرزندان را در دست بگیرید. تا برایتان مشخص شود بچه شما چگونه رفتاری دارد. شاید این کار مدتی طول بکشد تا نوجوان بتواند رفتارهاي خود را تغییر دهد. پس استراتژی شما باید این باشد که به هیچ عنوان به خشم و زور متوسل نشوید.
در ادامه راهکارهای آورده شده تا نوجوان بتواند احساسات خشم خود را از راه سالم تری کنترل کند.
1. جملاتی برای بیان احساساتش را به او یاد دهید.
2. علت خشم فرزند نوجوان تان را بیابید.
3. چند راه حل برای کنترل خشم در نوجوان بیابید.
4. به او بگوید برای انتخابی که میکند چه عواقبی در انتظارش هست.
5. از خود گفتاری استفاده کنید.
6. به عنوان والدین در زمان خشم فرزندتان خودتان را سرزنش نکنید.
7. به او پاداش دهید.
8. اجازه دهید تا عصبانیتش را روی اجسام خالی کند.
9. به حرف های فرزندتان توجه کنید.
10. او را به مکانی آرام ببرید.
11. برایش فعالیت های لذت بخش و آرام کننده بیابید.
12. الگوی مناسبی برای کنترل خشم باشید.
13.فرزند خود را درک کنید .
14. نگرانی هایش را روی کاغذ بنویسد و بعد آن را پاره کند.
15. به او آموزش دهید صبر کند و نفس عمیقی بکشد.
16. به او تکنیک 1+3+10 را بیاموزید.
17. بخواهید تا یک مکان آرام را تصور کند.
18. تمرینات ریلکسیشن به تسکین خشم کمک می کند.
19. از او بخواهید نقاشی بکشد.
20. اهل سازش و مدارا باشید.
21. به او بگویید هر وقت به کمک نیاز داشت شما در دسترس هستید.
22. رفتار اشتباهش را نادیده بگیرید.
23. تشویق یا نظر مثبت به او ارائه بدهید.
24. هوشیار باشید.
25. حس شوخ طبعی تان را حفظ کنید.
26. عشق و محبت خود را نشان بدهید.
نتیجه گیری
کنترل خشم در نوجوانان، فرآیندی پیچیده و نیازمند آموزش و تمرین مداوم است. توجه به عوامل زمینه ساز خشم، مانند استرس، اضطراب و مشکلات ارتباطی، و توسعه مهارت‌های حل مسئله، تفکر انتقادی و مدیریت هیجان، نقش کلیدی در کنترل خشم دارد. همچنین، حمایت اجتماعی از خانواده و مدرسه، و ایجاد فضایی امن و حمایتی، میتواند به نوجوانان در یادگیری و به کارگیری این مهارت‌ها کمک شایانی کند. در نهایت، هدف نهایی، رسیدن به یک تعادل بین ابراز سالم و کنترل شده خشم و پیشگیری از بروز رفتارهای تهاجمی است.