روشهای درمان اختلال خواب کدامند؟ درمان اختلالات خواب به نوع و شدت مشکل بستگی دارد. روشهای معمول شامل استفاده از داروها، درمان شناختی-رفتاری برای بیخوابی (CBT-I) و نوردرمانی هستند. در این نوشته، به بررسی هر یک از این روشهای درمانی میپردازیم. در صورتی که با این اختلال مواجه هستید، این نوشته را بخوانید و با روشهای درمانی آن بیشتر آشنا شوید.
بهترین روش درمان اختلال خواب
چگونه میتوان اختلال خواب را درمان کرد؟ در متن زیر، روشهای موثری که برای درمان اختلالات مرتبط با خواب کاربرد دارند را توضیح میدهیم.
درمان شناختی-رفتاری برای بیخوابی (CBT-I)
درمان شناختی-رفتاری برای بیخوابی (CBT-I) به عنوان روش درمانی اولیه و استاندارد برای بیماران مبتلا به بیخوابی استفاده میشود. این روش شامل آموزش روانشناختی درباره خواب و مداخلات رفتاری است.
درمان CBT-I بر اساس مدل شناختی-رفتاری عمل میکند. این رویکرد فرض میکند که افراد با بیخوابی عادات و رفتارهای خاصی را در خصوص خواب پیدا کردهاند و اضطراب مرتبط با خواب را تقویت میکنند. باورهای ناکارامد در مورد خواب حتی پس از، از بین بردن علل اولیه بیخوابی نیز میتوانند این وضعیت را تداوم دهند. بنابراین، درمان CBT-I علاوه بر تغییر عادات خواب و رفتارهای مربوط به آن، به بررسی و تغییر باورهای غیرمفید درباره خواب نیز میپردازد.
درمان CBT-I شامل مداخلات مختلفی میشود، از جمله تعیین زمان بیداری و خواب بهمنظور تنظیم الگوی خواب، محدود کردن زمان خواب در تختخواب، آموزش تکنیکهای مقابله با اضطراب خواب، ارتقاء رفتارهای سالم قبل از خواب و توجه به بهبود محیط خواب. این روش درمانی به عنوان یک روش کارامد و طولانی مدت شناخته شده و برای بسیاری از افراد با بیخوابی مفید بوده است.
بیشتر بخوانید: درمان اختلال شخصیت مرزی
CBT-I شامل بخشهای زیر است:
- درمان شناختی به شما کمک میکند تا از اینکه نمیتوانید بخوابید، احساس اضطراب کمتری کنید.
- تمدد اعصاب یا مدیتیشن درمانی به شما می آموزد که چگونه آرام شوید و سریعتر بخوابید.
- آموزش خواب به شما کمک می کند عادات خواب خوب را یاد بگیرید.
- درمان محدودیت خواب به شما زمان مشخصی را می دهد تا در رختخواب بگذرانید، حتی اگر در این مدت قادر به خوابیدن نباشید. با گذشت زمان، این به شما کمک می کند تا زمانی که به رختخواب می روید بهتر بخوابید. زمانی که بهتر بخوابید، زمان خواب شما افزایش می یابد.
- درمان کنترل محرک به شما کمک می کند تا یک چرخه خواب و بیداری منظم داشته باشید تا بتوانید در رختخواب بودن را با خوابیدن مرتبط کنید. این شامل رفتن به رختخواب تنها زمانی است که خوابآلود هستید، اگر نمیتوانید بخوابید از رختخواب بیرون میروید و از تخت خود فقط برای خواب و فعالیت جنسی استفاده میکنید.
دارودرمانی
ممکن است برای کمک به خوابیدن، برخی داروها و مکملها تجویز شوند. این داروها و مکملها توسط روانپزشکان تجویز و به صورت موقت استفاده میشوند. در هر صورت، مهم است که قبل از مصرف هر دارویی با پزشک خود مشورت کنید، زیرا هر دارو دارای اثرات جانبی و محدودیتهای خاصی است. نمونههایی از داروها و مکملهایی که ممکن است برای کمک به خوابیدن تجویز شوند عبارتند از:
آگونیستهای گیرنده بنزودیازپین
زولپیدم، زالپلون و اسزوپیکلون مثالهایی از داروهایی هستند که به عنوان آگونیستهای گیرنده بنزودیازپین عمل میکنند. این داروها برای اختلالات خواب مانند بیخوابی استفاده میشوند. عوارض جانبی ممکن از این دسته از داروها شامل اضطراب میشوند. در برخی افراد، استفاده از آگونیستهای گیرنده بنزودیازپین میتواند اثرات معکوس مانند افزایش اضطراب را به همراه داشته باشد.
علاوه بر این، عوارض جانبی نادر ممکن است شامل واکنشهای آلرژیک شدید باشد. این واکنشها در برخی افراد میتوانند منجر به عوارض جدی مانند تنگی نفس، تورم صورت و لبها و ضربان قلب سریع شوند.
بیشتر بخوانید: اختلال استرس پس از سانحه
آگونیستهای گیرنده ملاتونین
راملتئون یک مثال از داروهایی است که به عنوان آگونیست گیرنده ملاتونین عمل میکند. این داروها برای کمک به افراد دارای اختلال خواب مانند بیخوابی مورد استفاده قرار میگیرند. عوارض جانبی ممکن از آگونیستهای گیرنده ملاتونین شامل سرگیجه و خستگی میشوند. این عوارض جانبی معمولا به صورت گذرا و در مدت کوتاهی پس از مصرف دارو ظاهر میشوند. مانند هر داروی دیگری، قبل از استفاده از آگونیستهای گیرنده ملاتونین، توصیه میشود با پزشک خود مشورت کنید.
آنتاگونیستهای گیرنده اورکسین
سوورکسانت یک نمونه از داروهایی است که به عنوان آنتاگونیست گیرنده اورکسین عمل میکند. این داروها برای درمان اختلال کولپسی (نارسایی خواب در طول روز) استفاده میشوند. استفاده از آنتاگونیستهای گیرنده اورکسین مانند سوورکسانت برای افرادی که مبتلا به کولپسی هستند توصیه نمیشود. این داروها معمولا برای کاهش فعالیت اورکسین در مغز و بهبود الگوی خواب استفاده میشوند.
بنزودیازپینها
در صورتی که سایر درمان ها و داروها موثر واقع نشده باشند، ممکن است بنزودیازپینها برای درمان اختلال خواب تجویز شوند. در مورد عوارض جانبی این داروها، که می تواند شامل سرگیجه، گیجی و ضعف عضلانی باشد، با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید. بنزودیازپین ها همچنین می توانند به طور خطرناکی با سایر داروها تداخل داشته باشند. آنها می توانند عادت ساز باشند و باید فقط برای چند هفته مصرف شوند.
نور درمانی
این درمان می تواند اختلالات خواب شبانه روزی را برطرف کند. آنهایی که بر اساس پاسخ های فیزیکی، ذهنی و رفتاری شما به چرخه 24 ساعته نور و تاریکی است. درمان اختلال خواب به این روش، معمولاً شامل نشستن در نزدیکی یک لایت باکس مخصوص هر روز برای مدت زمانی است که درمانگر شما توصیه می کند. می توانید در طول جلسه خود بخوانید، از رایانه استفاده کنید، مکالمه کنید یا فعالیت های دیگری انجام دهید.
بیشتر بخوانید: انواع اختلال اضطرابی
نتیجهگیری
در این مقاله، به بررسی و توضیح روشهای مختلف درمان اختلال خواب پرداختیم. داروها، درمان شناختی رفتاری و نوردرمانی از جمله روشهای مورد استفاده برای درمان این اختلال هستند. تجویز هر یک از این روشها با توجه به شرایط فرد و تشخیص متخصص انجام میگیرد.